Strijd tegen het lerarentekort: ‘Snel meer vaste contracten en een stabieler personeelsbestand’
Het lerarentekort in het onderwijs is een gigantisch probleem. Scholen wenden zich steeds vaker tot ZZP-ers en uitzendkrachten, simpelweg omdat er geen andere opties zijn. Het tekort aan leraren leidt tot een hoge werkdruk voor het vaste personeel en de gedachte is dat ZZP’ers en uitzendkrachten deze druk kunnen verlichten. In de praktijk is het eerder andersom stelt Coen Bom, die namens de partij van Richard de Mos in de Haagse gemeenteraad zit.
Zoals de PO-Raad al aangeeft, stellen uitzendkrachten vaak extra eisen om hun werk behapbaar te houden. Zo pakken zij geen jaartaken op, kunnen ze zelf bepalen hoeveel dagen ze willen werken en mogen ze vaak ook nog een eigen klas kiezen. Maar wie pakt de taken op die blijven liggen? Juist, de vaste medewerkers, die hierdoor nóg meer werkdruk ervaren, niet zelden met uitval tot gevolg.
Financieel gezien is het inhuren van ZZP’ers en uitzendkrachten ook niet houdbaar. De Rekenkamer heeft berekend dat een docent in loondienst ongeveer € 58,- per uur kost. Een gedetacheerde docent kost daarentegen gemiddeld € 113,- per uur, bijna het dubbele.
De oplossing zou zijn: meer vaste contracten en een stabieler personeelsbestand. Dat willen veel scholen graag. Maar zoals de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) benadrukt, is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Veel scholen hebben simpelweg niet het budget om voldoende vaste krachten aan te nemen en willen flexibel zijn bij het vullen van de roosters. Daarbij, voor een leerkracht is een ZZP-verband simpelweg veel aantrekkelijker.
7-puntenplan
Uiteindelijk moet het onderwijs op zoek naar structurele oplossingen. Waar zou op ingezet moeten worden? In een 7 puntenplan heeft Hart voor Den Haag een aantal suggesties gedaan. Er zijn momenteel duizenden mensen met een lesbevoegdheid die niet in het onderwijs werkzaam zijn. Door hen te enthousiasmeren om terug te keren naar het vak (ook als de pensioengerechtigde leeftijd bereikt is) of door afhakers van de PABO te benaderen om hun studie te hervatten, zou een grote groep kunnen worden aangetrokken om het tekort aan te vullen. Ook moet er een beroep gedaan worden op de leerkrachten die (te) vaak nog maar deeltijd willen werken. Eén dagdeel meer werken, maakt een enorm verschil.
Maar denk ook aan aantrekkelijker maken van de arbeidsomstandigheden, door het kleiner maken van de klassen, het invoeren van een uniforme gedragscode om de veiligheid op school te bevorderen en het motiveren van zij-instromers. Scholen kunnen niet blijven leunen op ZZP’ers en uitzendkrachten zonder de kwaliteit van het onderwijs en de gezondheid van hun personeel in gevaar te brengen. Er moet snel verandering komen, want op de lange termijn is deze aanpak een tikkende tijdbom voor het onderwijs.
Bovenal: ik gun alle leerlingen in Den Haag weer een ‘eigen’ meester of juf. En snel!
Coen Bom is namens Hart voor Den Haag lid van de Haagse gemeenteraad