Rutte ontweek D66-'dolkstoot' door vroegtijdig vertrek aan te kondigen

Achtergronden11 juli 2023 2 minuten Marit Nubé
Rutte
ANP

Uit onthullingen van De Telegraaf blijkt dat premier Mark Rutte zich maandagochtend behoorlijk in het nauw gedreven moet hebben gevoeld. Maandagochtend bevestigde D66-leider Sigrid Kaag namelijk aan hem dat haar partij de motie van wantrouwen zou steunen indien het debat slecht verliep. Amper een half uur later kondigde Rutte publiekelijk zijn vertrek aan.

Maandagochtend verraste premier Mark Rutte vriend en vijand door mede te delen dat hij de politiek zou verlaten. Zodra er een nieuw kabinet zal zijn gevormd, vertrekt hij uit het Torentje en verlaat hij de Haagse politiek.

Maar dat zijn vertrek wellicht vervroegd is aangekondigd, blijkt uit een reconstructie van De Telegraaf. Na de kabinetsval van afgelopen vrijdag zinden GroenLinks/PvdA én PVV op een motie van wantrouwen om Rutte per direct uit het Torentje te sturen. Dit wilden de fracties indienen bij het debat maandag over de kabinetsval.

Tijdens zijn premierschap zijn er al vele moties van wantrouwen tegen Rutte ingediend, maar voor het eerst was er een kans dat zo'n motie een Kamermeerderheid zou behalen. Voor D66 voelde het namelijk dat Rutte eigenhandig zijn kabinet had laten sneuvelen omdat dit voor de VVD electoraal beter zou uitkomen. Maar Rutte was geenszins van plan op te stappen. Zelfs zondagavond, toen GL-leider Jesse Klaver de VVD'er opbelde om hem zijn motie van wantrouwen aan te kondigen, zou Rutte hebben gezegd gewoon te willen doorregeren.

'Dolkstoot'
Maar hier dacht een deel van de D66'ers anders over. Zondag kwam er een steunverklaring onder de D66-leden op gang om de motie van wantrouwen wél te steunen. Hiervoor was nog een bijkomende motivatie dan alleen ongenoegen over de kabinetsval. Kaag zou namelijk de nieuwe premier worden bij een direct vertrek van Rutte, aangezien verwacht werd dat alle VVD-bewindslieden samen met Rutte zouden opstappen. Kaag is de eerste vicepremier van Nederland.

Maandagochtend, twintig minuten voor de aanvang van het debat, belde Kaag Rutte op. Ze vertelde hem dat haar fractie de motie van wantrouwen zou steunen indien het debat slecht verliep.

Het debat begon, en helemaal aan het begin besloot Rutte een mededeling te doen. Hij kondigde namelijk zijn vertrek uit de politiek aan. Op sociale media wordt er gesproken van een 'dokstoot'-actie van D66. Indien dit inderdaad het geval is geweest, lijkt Rutte dit op deze manier te hebben ontweken.

Ontkenning
D66-fractievoorzitter Jan Paternotte ontkent dat zijn fractie van plan was om de motie van wantrouwen te steunen. Maar De Telegraaf merkt op dat Rutte maandag, tijdens het debat, een aantal keer fel uitviel tegen Paternotte, terwijl hij dit niet deed tegen andere fractievoorzitters van coalitiepartijen.

Indien de reconstructie van De Telegraaf klopt, zou dit kunnen duiden op een mogelijke vertrouwenbreuk tussen Rutte en Kaag. Eerder dit jaar werd bekend dat Rutte achter de schermen al eens boos is uitgevallen tegen Kaag vanwege onenigheid over de verdeling van Europees geld. Kort erop gaf hij publiekelijk zijn fouten toe.

Meerartikelen

EU Hongarije
Nieuws

EU dreigt nog meer Hongaarse fondsen te bevriezen

De Europese Commissie overweegt nog meer EU-fondsen voor Hongarije te bevriezen vanwege een wet die - volgens Brussel - de democratische EU-waarden schendt. Eurocommissaris Didier Reynders verklaart aan de Hongaarse krant Népszava dat de opschorting

Wilders Hoekstra
Achtergronden

Kritiek op Wilders: 'Waarom beloont hij EU-fractie die hem uitsluit?'

De steunbetuiging van het kabinet-Schoof aan Eurocommissaris Wopke Hoekstra wekt verbazing op rechts. Zo vraag politicus Rob Roos zich af waarom Geert Wilders een Europese fractie beloont die de PVV juist actief uitsluit. Sinds vorig jaar is voormali

EU Oekraïne
Nieuws

EU pleegt 'ordinaire diefstal' voor Oekraïne

De Europese Unie heeft vrijdag de eerste 1,5 miljard euro winst uit bevroren Russische tegoeden overgemaakt aan Oekraïne. Dit geld kan door Oekraïne worden gebruikt voor de aankoop van wapens, wederopbouw en humanitaire hulp. Het besluit leidt tot on

Volkskrant
Nieuws

Linkse Volkskrant-cartoonist valt door de mand: 'Ik wil gewoon geld'

Cartoonist Jip van den Toorn krijgt flinke kritiek op sociale media. De reden: ze lijkt haar cartoons soms rechtstreeks te kopiëren van bestaande stockfoto's. In eerder interviews erkent Van den Toorn al dat ze eigenlijk niet kan tekenen en dat ze vo

Mondkapje
Achtergronden

Gelekte documenten onthullen grove misstanden in Duits coronabeleid

Het Duitse coronabeleid bevatte de nodige tekortkomingen en onjuistheden. Dit blijkt uit gelekte, interne documenten van het Duitse RIVM, oftewel het Robert Koch Instituut (RKI). Zo wist de Duitse overheid al vroeg dat mondkapjes en schoolsluitingen

Shell
Nieuws

Shell zet groene ambities in de ijskast

Shell zet zijn groene ambities in de ijskast, onder leiding van CEO Wael Sawan. Tweeënhalf jaar geleden was Sawan nog enthousiast over een drijvend windpark bij Schotland, maar nu lijkt het bedrijf deze activiteiten van de hand te willen doen. De voo

Leyen
Onderzoek

EU financiert 'onafhankelijke' campagnes tegen 'extreemrechts'

EU-gefinancierde ngo's zijn betrokken bij pogingen om het Europees Parlement te mobiliseren tegen zogenaamd ‘extreemrechts’. Dit blijkt uit onderzoek van Brussels Signal. Het onderzoek brengt aan het licht dat reclamecampagnes, waarin centristische e

Politie
Nieuws

Politie neemt 3.500 opgevoerde fatbikes in beslag

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft beslag gelegd op ongeveer 3.500 fatbikes van Chinese makelij. Deze fatbikes, die tegen zeer lage prijzen in Nederland worden aangeboden, voldoen mogelijk niet aan de wettelijke eisen en kunnen daardo

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Harris
Nieuws

Financiële fraude bij campagne Kamala Harris? Team Trump dient klacht in

Het campagneteam van Donald Trump heeft een klacht ingediend bij de federale verkiezingscommissie van de Verenigde Staten (FEC). Ze beweren dat de overdracht van de campagnekas van Joe Biden aan Kamala Harris in strijd is met de wet. David Warrington

Loonkloof
Achtergronden

Loonkloof: feit of fictie? Dit zeggen de cijfers

Het is een veelbesproken thema in de politiek: de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Uit CBS-cijfers blijkt dat vrouwen gemiddeld minder verdienen dan mannen in het bedrijfs leven en bij de overheid. Maar is dit verschil in salaris echt het gevolg v

Ter Apel
Onderzoek

De échte asielkosten in Nederland: 400 miljard euro

In Nederland is er volop aandacht voor de asielproblematiek, maar wat zijn de échte asielkosten? Een Nederlandse studie, 'Grenzeloze Verzorgingsstaat', laat zijn licht hierover schijnen. Wat blijkt: de Nederlandse belastingbetaler was maar liefst 400

Pegida
Nieuws

Pegida-voorman verscheurt Koran bij rechtszaak

Pegida-voorman Edwin Wagensveld verscheurde woensdag opnieuw een Koran bij de rechtbank in Den Haag. Dit deed hij als protest tegen zijn eerdere veroordeling voor groepsbelediging. Ook wilde hij aandacht te vragen voor wat hij beschouwt als de onderd

Six Dijkstra
Nieuws

Kamerleden eisen actie na wereldwijde computerstoring

Kamerleden van GroenLinks-PvdA en NSC hebben het kabinet opgeroepen tot actie na een wereldwijde computerstoring. 'Operaties en vakanties gecanceld door één foute update. Dit kabinet moet meer investeren in plannen voor als de IT er compleet uit ligt

Politie
Nieuws

Man (46) ernstig mishandeld in Delft; verdachte gearresteerd

De politie heeft een 17-jarige jongen uit Delft aangehouden in verband met de mishandeling van een 46-jarige man. De politie maakte dit woensdag via X bekend. De gewelddadige aanval vond plaats op 17 juli aan de Schubertlaan in Delft, waarbij het sla

Eritrea Festival
Nieuws

Politie treft forse maatregelen voor Eritrese festival

De Zweedse politie bereidt zich voor op mogelijke geweldsuitbarstingen tijdens het Eritrese festival in Järvafältet door een tijdelijke gevangenis met draadkooien te bouwen. Het festival, dat op donderdag 25 juli begint, eindigde vorig jaar in chaos

Beyond Meat
Nieuws

Beurskoers Beyond Meat stort compleet in

De beurskoers van de Amerikaanse vleesvervangerfabrikant Beyond Meat, ooit gewaardeerd op 13 miljard euro, is opnieuw ingestort. Na een kort herstel kelderde de koers eind vorige week bijna tot een nieuw dieptepunt. De zwakke vraag naar plantaardige

Oekraïners
Onderzoek

Steeds meer Oekraïners zijn bereid land op te geven voor vrede met Rusland

Uit recente onderzoeken blijkt dat steeds meer Oekraïners bereid zijn om land op te geven in ruil voor vrede met Rusland. Tegelijkertijd neemt het percentage Oekraïners dat bereid is te vechten om het hele land van Russische invloed te bevrijden, dra

Kennedy
Nieuws

'Robert F. Kennedy kan rol krijgen in regering Trump'

Naar verluidt hebben presidentskandidaten Donald Trump en Robert F. Kennedy Jr. nauw contact met elkaar. Sterker nog: volgens ABC News kan Kennedy Jr. zelfs een rol krijgen in de regering van Trump, mocht hij de verkiezingen winnen. ABC News meldt da

Dragqueen
Video

Dragqueen draagt olympische fakkel in Parijs

De Olympische Spelen zijn nog niet begonnen, maar er is nu al online kritiek. Woensdag werd de olympische fakkel namelijk rondgedragen door een dragqueen. 'We zijn er zo klaar mee dat deze ideologie ons overal wordt opgedrongen', klinkt een reactie.

Gaza-protest
Nieuws

'Hamas komt eraan': Gaza-protest ontspoort in Washington

Washington D.C. was woensdag het toneel van grootschalige protesten tegen het bezoek van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Duizenden Palestijnse sympathisanten verzamelden zich in de Amerikaanse hoofdstad, wat leidde tot een massale politie-