Corruptie-index: Nederland krijgt laagste score ooit

Nieuws31 januari 2023 3 minuten Marit Nubé
Corruptie-index

De jaarlijkse Corruption Perceptions Index (CPI) is weer gepubliceerd, en het brengt weinig positief nieuws. De index laat een wereldwijde stagnatie zien in de bestrijding tegen corruptie. Bovendien krijgt Nederland het allerlaagste score voor het land ooit.

De lage score komt door het ontbreken van adequate maatregelen op het gebied van politieke integriteit. Dit leidt tot een ‘draaideur’ voor bewindspersonen en gebrekkige controle op financiering van politieke partijen. Vorig jaar beschuldigde FVD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen het kabinet meermaals van zo'n draaideur-beleid voor de eigen politici. Hij sprak van een 'baantjescarroussel', wat hij omschreef als "ordinaire netwerkcorruptie".

Maar de corruptie-index doet nog een schrikbarende constatering. Als het gaat om toezicht op de invloed van lobbyisten op de politiek hoort Nederland tot de zwakst gereguleerde landen in West-Europa, aldus de index.

Verwijten van lobbyisme
Vorig jaar werden er meermaals verwijten van lobbyisme gedaan in de politiek. Zo noemde PVV-Kamerlid Léon de Jong Pensioenminister Carola Schouten (ChristenUnie) de 'buikspreekpop van de pensioenlobby', vanwege haar plannen voor het nieuwe pensioenstelsel. Slavernijprofessor Piet Emmer sprak bij NieuwRechts zijn vermoeden uit dat de Nederlandse slavernijexcuses zijn afgedwongen door "heel handige" Surinaamse en Caribische lobbygroepen. Ook PVV-Kamerlid Harm Beertema leverde bij NieuwRechts kritiek op lobbygedrag: "D66-lobbyisten ruïneren het onderwijs."

Daarnaast werd vorig jaar bekend dat VVD-coryfee mogelijk jarenlang voor Uber gelobby'd in het Europese Parlement. Ook haar partijgenoot Edith Schippers, die bij de aanstaande Provinciale Statenverkiezingen de VVD-lijsttrekker wordt in de Eerste Kamer, kwam tijdens haar ministerschap meermaals in opspraak vanwege vermeende belangenverstrengeling.

Tot slot gaf Hart voor Den Haag-politicus Richard de Mos vorig jaar een opsomming van schandalen bij D66: 'D66 gaat prat op ‘integer’ bestuur, ondertussen: gesjoemel onkostenvergoedingen, seks met minderjarigen, seksuele intimidatie, lekkende wethouder, wethouder die zichzelf subsidie geeft, illegaal wachtgeld, penthouse Pechtold, Kaag-docu.' De Mos gaf de opsomming omdat de Haagse D66-fractie weigerde met zijn partij een college te vormen, vanwege de lopende rechtszaak tegen hem.

Begin dit jaar bleek uit Wob-documenten dat D66-leider Sigrid Kaag tijdens haar ministerschap in kabinet-Rutte III jarenlang tegen de wet in een nevenfunctie had. SP-Kamerlid Renske Leijten noemde dit "funest voor de integriteit van de regering en de politiek als geheel".

Integriteit bevorderen
De regels om integriteit te bevorderen laten in Nederland almaar op zich wachten. Daarom hebben kamerleden Pieter Omtzigt en Laurens Dassen (Volt) in oktober 2022 tezamen een initiatiefnota ingediend voor wettelijke maatregelen om de integriteit bij bewindspersonen en de ambtelijke top te bevorderen. 

Tijdens een commissievergadering heeft Omtzigt de noodzaak omtrent heldere regels voor integriteit nog maar eens benadrukt. Nederland maakt zelf deel uit van een orgaan dat zich in zet tegen corruptie, maar regels om de integriteit bij de eigen overheid te vergroten kent Nederland nog niet. Hoogste tijd dat deze regels er komen.

In mei vorig jaar kwamen Omtzigt en Dassen al met acht concrete voorstellen om de integriteit van bewindspersonen te bevorderen. "Nederland doet het niet zo goed als we misschien denken. Op een boel vlakken doen we het slechter dan andere landen. Neem de lobby: als je daar niet beter zicht op krijgt, laat je gebeuren dat over heel belangrijke dossiers besloten wordt buiten parlement en kiezer om, door druk van bedrijven of belangengroepen. Kijk naar het plan om de dividendbelasting af te schaffen: het stond in geen enkel verkiezingsprogramma, maar het was er ineens! Hoe dan?" zei Omtzigt destijds bij Buitenhof.

Meerartikelen

EU Hongarije
Nieuws

EU dreigt nog meer Hongaarse fondsen te bevriezen

De Europese Commissie overweegt nog meer EU-fondsen voor Hongarije te bevriezen vanwege een wet die - volgens Brussel - de democratische EU-waarden schendt. Eurocommissaris Didier Reynders verklaart aan de Hongaarse krant Népszava dat de opschorting

Wilders Hoekstra
Achtergronden

Kritiek op Wilders: 'Waarom beloont hij EU-fractie die hem uitsluit?'

De steunbetuiging van het kabinet-Schoof aan Eurocommissaris Wopke Hoekstra wekt verbazing op rechts. Zo vraag politicus Rob Roos zich af waarom Geert Wilders een Europese fractie beloont die de PVV juist actief uitsluit. Sinds vorig jaar is voormali

EU Oekraïne
Nieuws

EU pleegt 'ordinaire diefstal' voor Oekraïne

De Europese Unie heeft vrijdag de eerste 1,5 miljard euro winst uit bevroren Russische tegoeden overgemaakt aan Oekraïne. Dit geld kan door Oekraïne worden gebruikt voor de aankoop van wapens, wederopbouw en humanitaire hulp. Het besluit leidt tot on

Volkskrant
Nieuws

Linkse Volkskrant-cartoonist valt door de mand: 'Ik wil gewoon geld'

Cartoonist Jip van den Toorn krijgt flinke kritiek op sociale media. De reden: ze lijkt haar cartoons soms rechtstreeks te kopiëren van bestaande stockfoto's. In eerder interviews erkent Van den Toorn al dat ze eigenlijk niet kan tekenen en dat ze vo

Mondkapje
Achtergronden

Gelekte documenten onthullen grove misstanden in Duits coronabeleid

Het Duitse coronabeleid bevatte de nodige tekortkomingen en onjuistheden. Dit blijkt uit gelekte, interne documenten van het Duitse RIVM, oftewel het Robert Koch Instituut (RKI). Zo wist de Duitse overheid al vroeg dat mondkapjes en schoolsluitingen

Shell
Nieuws

Shell zet groene ambities in de ijskast

Shell zet zijn groene ambities in de ijskast, onder leiding van CEO Wael Sawan. Tweeënhalf jaar geleden was Sawan nog enthousiast over een drijvend windpark bij Schotland, maar nu lijkt het bedrijf deze activiteiten van de hand te willen doen. De voo

Leyen
Onderzoek

EU financiert 'onafhankelijke' campagnes tegen 'extreemrechts'

EU-gefinancierde ngo's zijn betrokken bij pogingen om het Europees Parlement te mobiliseren tegen zogenaamd ‘extreemrechts’. Dit blijkt uit onderzoek van Brussels Signal. Het onderzoek brengt aan het licht dat reclamecampagnes, waarin centristische e

Politie
Nieuws

Politie neemt 3.500 opgevoerde fatbikes in beslag

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft beslag gelegd op ongeveer 3.500 fatbikes van Chinese makelij. Deze fatbikes, die tegen zeer lage prijzen in Nederland worden aangeboden, voldoen mogelijk niet aan de wettelijke eisen en kunnen daardo

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Harris
Nieuws

Financiële fraude bij campagne Kamala Harris? Team Trump dient klacht in

Het campagneteam van Donald Trump heeft een klacht ingediend bij de federale verkiezingscommissie van de Verenigde Staten (FEC). Ze beweren dat de overdracht van de campagnekas van Joe Biden aan Kamala Harris in strijd is met de wet. David Warrington

Loonkloof
Achtergronden

Loonkloof: feit of fictie? Dit zeggen de cijfers

Het is een veelbesproken thema in de politiek: de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Uit CBS-cijfers blijkt dat vrouwen gemiddeld minder verdienen dan mannen in het bedrijfs leven en bij de overheid. Maar is dit verschil in salaris echt het gevolg v

Ter Apel
Onderzoek

De échte asielkosten in Nederland: 400 miljard euro

In Nederland is er volop aandacht voor de asielproblematiek, maar wat zijn de échte asielkosten? Een Nederlandse studie, 'Grenzeloze Verzorgingsstaat', laat zijn licht hierover schijnen. Wat blijkt: de Nederlandse belastingbetaler was maar liefst 400

Pegida
Nieuws

Pegida-voorman verscheurt Koran bij rechtszaak

Pegida-voorman Edwin Wagensveld verscheurde woensdag opnieuw een Koran bij de rechtbank in Den Haag. Dit deed hij als protest tegen zijn eerdere veroordeling voor groepsbelediging. Ook wilde hij aandacht te vragen voor wat hij beschouwt als de onderd

Six Dijkstra
Nieuws

Kamerleden eisen actie na wereldwijde computerstoring

Kamerleden van GroenLinks-PvdA en NSC hebben het kabinet opgeroepen tot actie na een wereldwijde computerstoring. 'Operaties en vakanties gecanceld door één foute update. Dit kabinet moet meer investeren in plannen voor als de IT er compleet uit ligt

Politie
Nieuws

Man (46) ernstig mishandeld in Delft; verdachte gearresteerd

De politie heeft een 17-jarige jongen uit Delft aangehouden in verband met de mishandeling van een 46-jarige man. De politie maakte dit woensdag via X bekend. De gewelddadige aanval vond plaats op 17 juli aan de Schubertlaan in Delft, waarbij het sla

Eritrea Festival
Nieuws

Politie treft forse maatregelen voor Eritrese festival

De Zweedse politie bereidt zich voor op mogelijke geweldsuitbarstingen tijdens het Eritrese festival in Järvafältet door een tijdelijke gevangenis met draadkooien te bouwen. Het festival, dat op donderdag 25 juli begint, eindigde vorig jaar in chaos

Beyond Meat
Nieuws

Beurskoers Beyond Meat stort compleet in

De beurskoers van de Amerikaanse vleesvervangerfabrikant Beyond Meat, ooit gewaardeerd op 13 miljard euro, is opnieuw ingestort. Na een kort herstel kelderde de koers eind vorige week bijna tot een nieuw dieptepunt. De zwakke vraag naar plantaardige

Oekraïners
Onderzoek

Steeds meer Oekraïners zijn bereid land op te geven voor vrede met Rusland

Uit recente onderzoeken blijkt dat steeds meer Oekraïners bereid zijn om land op te geven in ruil voor vrede met Rusland. Tegelijkertijd neemt het percentage Oekraïners dat bereid is te vechten om het hele land van Russische invloed te bevrijden, dra

Kennedy
Nieuws

'Robert F. Kennedy kan rol krijgen in regering Trump'

Naar verluidt hebben presidentskandidaten Donald Trump en Robert F. Kennedy Jr. nauw contact met elkaar. Sterker nog: volgens ABC News kan Kennedy Jr. zelfs een rol krijgen in de regering van Trump, mocht hij de verkiezingen winnen. ABC News meldt da

Dragqueen
Video

Dragqueen draagt olympische fakkel in Parijs

De Olympische Spelen zijn nog niet begonnen, maar er is nu al online kritiek. Woensdag werd de olympische fakkel namelijk rondgedragen door een dragqueen. 'We zijn er zo klaar mee dat deze ideologie ons overal wordt opgedrongen', klinkt een reactie.

Gaza-protest
Nieuws

'Hamas komt eraan': Gaza-protest ontspoort in Washington

Washington D.C. was woensdag het toneel van grootschalige protesten tegen het bezoek van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Duizenden Palestijnse sympathisanten verzamelden zich in de Amerikaanse hoofdstad, wat leidde tot een massale politie-