Tijdens de coronacrisis moesten veel bedrijven gedwongen sluiten of beperkende maatregelen invoeren, zoals de 1,5 meter-regel en de mondkapjesplicht. De overheid stelde steunpakketten beschikbaar, maar die waren onvoldoende om het verlies aan inkomsten te dekken. Veel ondernemers zagen hun schulden oplopen, gingen failliet of kampen nog steeds met de gevolgen van de maatregelen.

Stichting Coronaschade stelt dat de coronamaatregelen in strijd waren met fundamentele rechten, zoals het eigendomsrecht en het recht om in het eigen levensonderhoud te voorzien. “De steunmaatregelen waren geen compensatie voor gederfde winsten. Ze dekten slechts lopende kosten en moesten later worden terugbetaald,” aldus de stichting.

Op dit moment zou naar schatting 200.000 ondernemers op de rand van faillissement staan door de economische nasleep van de crisis.

Gemeenten aansprakelijk volgens de wet
Volgens Stichting Coronaschade biedt Artikel 60 van de Wet publieke gezondheid een juridische basis om schade te verhalen. Dit artikel bepaalt dat de kosten van maatregelen die onder de Wpg vallen, door de gemeente gedragen moeten worden.

Omdat de coronamaatregelen via een ministeriële regeling onder deze wet vielen, zouden gedupeerde ondernemers hun schade op de gemeente kunnen verhalen.

Hoe werkt dat in de praktijk?

• Ondernemers dienen een schriftelijk verzoek in bij hun gemeente, gericht aan het college van burgemeester en wethouders.
• In de brief vragen zij om vergoeding van de schade die zij als gevolg van de coronamaatregelen hebben geleden.
• De brief moet worden aangevuld met een overzicht van gemaakte kosten en bewijsmateriaal.

Om ondernemers op weg te helpen, heeft de stichting een voorbeeldbrief opgesteld die eenvoudig kan worden aangepast aan de individuele situatie.

Collectieve actie: ‘Niets doen is geen optie’
Volgens de stichting is het niet alleen een individueel probleem, maar een collectieve zaak. De coronamaatregelen hebben de economie zwaar geraakt en de gevolgen zullen nog jarenlang voelbaar zijn. “Deze economische aderlating heeft invloed op onze maatschappij, de arbeidsmarkt en onze welvaar.”

Om de kans op een succesvolle schadevergoeding te vergroten, roept de organisatie ondernemers op om massaal hun gemeente aansprakelijk te stellen. “Als we niets doen, laten we het gebeuren dat dit in de toekomst opnieuw kan plaatsvinden. Ondernemers moeten voor hun rechten opkomen.”

De stichting adviseert getroffen bedrijven om de voorbeeldbrief te downloaden en in te dienen bij hun gemeente. Of gemeenten daadwerkelijk zullen overgaan tot schadevergoeding, zal afhangen van de juridische beoordeling van deze claims.