In alle vroegte, klokslag 6 uur, viel de politie binnen bij tientallen mensen verspreid over heel Duitsland. Agenten namen telefoons, tablets en computers in beslag. Ook werden woningen doorzocht. Het doel: bewijs verzamelen tegen verdachten die online haat zouden hebben verspreid of politici beledigd, meldt JF.

De nationale recherchedienst (BKA) coördineerde de actie, samen met lokale politie-eenheden. De inval is onderdeel van een jaarlijkse campagne tegen zogeheten digitale haatmisdrijven. Dit jaar lag de nadruk op paragraaf 188 van het Duitse wetboek van strafrecht, die sinds kort belediging van politici extra zwaar bestraft.

“Digitale brandstichters”
De Noordrijn-Westfaalse minister van Binnenlandse Zaken, Herbert Reul (CDU), liet er geen twijfel over bestaan: “Digitale brandstichters mogen zich niet langer verschuilen achter hun telefoons of computers.” Volgens Reul zijn er alleen in zijn deelstaat al veertien zaken onderzocht.

De actie richt zich volgens de autoriteiten vooral op rechtsextremistische uitingen. Maar ook religieus extremisme en linkse haatberichten kwamen in enkele gevallen aan bod.

Van ‘zuiplap’ tot huiszoeking
In Duitsland zijn de grenzen van het publieke debat steeds vaker onderwerp van juridische actie. Wie te fel uithaalt naar politici, kan rekenen op strafrechtelijke vervolging. Dat bleek onder meer bij een burger die de voormalige minister van Economie, Robert Habeck (Groenen), een “zwakzinnige” noemde. Een ander kreeg een huiszoeking na het online delen van de term “Suffkopf” (zuiplap) voor CDU-leider Friedrich Merz.

Ook volksverlakkerij en opruiing vallen onder de onderzochte feiten. De politie zegt dat de actie bedoeld is om de online sfeer veiliger te maken. 

Recordaantal meldingen van haatspraak
Volgens het BKA is het aantal meldingen van haatberichten op sociale media sterk toegenomen. In 2024 werden er 10.732 strafbare uitlatingen geregistreerd – een verviervoudiging ten opzichte van 2021. Veel van deze meldingen komen binnen via organisaties die in opdracht van de overheid online uitspraken monitoren. Die instanties zijn vaak gelieerd aan linkse of progressieve netwerken.

Minister Reul hierover: “Veel mensen zijn vergeten wat het verschil is tussen een mening en haat. Maar het is simpel: wat je in de echte wereld niet zegt, hoor je online ook niet te zeggen. Het is tijd voor meer fatsoen, zowel offline als online.”

De grootscheepse actie roept vragen op over vrijheid van meningsuiting in Duitsland. Critici vrezen dat satire, politieke kritiek of scherpe meningen sneller worden gecriminaliseerd. De overheid benadrukt juist dat ze enkel optreden tegen haat en bedreiging.