Lesbos stopt illegale migratie: harde Griekse aanpak werpt vruchten af

Het Griekse eiland Lesbos, ooit hét brandpunt van de Europese migratiecrisis, is erin geslaagd het aantal illegale migranten drastisch te verminderen. Dankzij een harde aanpak van de Griekse regering zijn bootjes met migranten vrijwel volledig verdwenen uit de wateren rond het eiland.
In 2015 kwamen er op het hoogtepunt meer dan 3.000 mensen per dag aan op Lesbos. In heel 2025 zijn dat er tot nu toe slechts 1.700. De Britse krant The Sun meldde dat vorige week zelfs geen enkel bootje is geland, ondanks gunstig weer op zee. De lokale bevolking schrijft dit succes toe aan de pushback-strategie van de Griekse kustwacht. Sinds 2019 stuurt de centrumrechtse regering van partij Nieuwe Democratie migrantenboten systematisch terug naar Turkije, dat inmiddels als ‘veilig derde land’ wordt aangemerkt. De harde lijn leidde tot een daling van het aantal doden op zee met meer dan 75 procent ten opzichte van 2015.
“Het was verschrikkelijk,” zegt visser Thanassis Marmarinos. “Ik heb zelf lijken in het water zien drijven.” Volgens hem hebben mensensmokkelaars nu geen verdienmodel meer, omdat de boten worden onderschept en teruggestuurd.
De aanpak heeft niet alleen effect op de migratiestromen, maar ook op het dagelijks leven op Lesbos. De beruchte overvolle opvangkampen zijn verleden tijd. Het beruchte Moria-kamp, waar ooit 20.000 mensen woonden in erbarmelijke omstandigheden, is gesloten. Er zijn nog maar zo’n 1.200 migranten op Lesbos, ondergebracht in een gesloten faciliteit met basisvoorzieningen.
Ook het toerisme, jarenlang ingestort, herstelt. “De cruiseschepen bleven weg omdat toeristen geen lijken wilden zien drijven,” zegt ober Kristos Condeli in de havenstad Molyvos. “Nu keert alles langzaam terug naar normaal.”
Mensenrechtenorganisaties veroordelen de Griekse aanpak als onmenselijk en in strijd met het internationale recht. Maar de bewoners van Lesbos wijzen erop dat hun eiland jarenlang gebukt ging onder een humanitaire en sociale crisis. Volgens hen was streng optreden de enige uitweg. Toch is het probleem niet verdwenen. Smokkelaars kiezen nu andere routes. Op het zuidelijke eiland Gavdos, met slechts 70 inwoners, kwamen vorige week meer dan 400 migranten aan in één dag. In totaal zijn er dit jaar al 7.300 mensen gearriveerd op Gavdos en Kreta samen. Burgemeester Lilian Stefanakis slaat alarm: “Wij kunnen deze aantallen niet aan.”