De zaak begon met een Afghaanse vrouw en haar dertien familieleden. Zij kregen in oktober 2023 een visum beloofd om naar Duitsland te komen. Sindsdien zaten zij vast in Pakistan. De rechter oordeelde dat deze toezegging wettelijk afdwingbaar is, ongeacht het beleid van de huidige regering.

Links programma, rechts kabinet
Het herplaatsingsprogramma werd gestart door de vorige linkse regering, na de machtsovername door de Taliban in 2021. Meer dan 36.000 Afghanen zijn sindsdien naar Duitsland gekomen, meestal via Pakistan. Het programma was bedoeld voor oud-medewerkers van het Duitse leger en andere risicogroepen. Maar volgens interne overheidsrapporten is het stelsel ‘op grote schaal misbruikt’, waarbij ‘duizenden migranten met valse documenten en verzonnen verhalen’ binnenkwamen, meldt Der Spiegel.

De huidige regering onder bondskanselier Friedrich Merz (CDU) heeft het programma bevroren. Toch oordeelde de rechtbank dat visumbeloftes niet kunnen worden ingetrokken, zelfs niet als het bredere programma stopt. De uitspraak raakt ongeveer 2.400 Afghanen die nog in Pakistan op hun visum wachten. Veel van hen hebben juridische stappen ondernomen.

Moeilijker migratiebeleid ondermijnd
De uitspraak is een flinke tegenvaller voor Merz. Zijn kabinet had beloofd om strengere migratiecontroles in te voeren. In het regeerakkoord tussen CDU en SPD staat dat vrijwillige hervestiging, ook voor Afghanen, moet stoppen. Maar de rechter maakt duidelijk dat ‘juridische toezeggingen moeten worden nagekomen’.

De regering kan nog in beroep gaan, maar dat proces kan maanden duren. Ondertussen groeit de frustratie bij veel Duitsers. In recente strafzaken werden Afghaanse asielzoekers verdacht van ernstige misdrijven. Zo viel een man twee politieagenten aan met een mes. In een andere zaak stonden twee Afghanen terecht voor het verkrachten van twee minderjarige meisjes. Hierdoor is het toelaten van extra Afghaanse asielzoekers impopulair onder de Duitse bevolking.