De EU zegt illegale migratie te willen beperken, maar koppelt dat aan het opzetten van legale migratiekanalen. Zuidelijke buurlanden krijgen financiële steun als zij migranten tegenhouden of terugnemen, terwijl Brussel tegelijk belooft om arbeidsmigratie naar Europa te vergemakkelijken.

Wie meewerkt, krijgt miljarden via programma’s als Global Gateway. Dat geld gaat naar energie, infrastructuur en landbouwprojecten. Tegelijk wil de EU Frontex uitbreiden en meer gezamenlijke operaties tegen mensensmokkel uitvoeren. Maar de uitvoering ligt bij landen die vaak kampen met corruptie, autoritarisme en mensenrechtenschendingen.

Meer migratie onder het mom van samenwerking
Het pact past in een bredere EU-strategie om invloed te behouden in Noord-Afrika, waar ook Rusland en China terrein winnen. Brussel spreekt over “partnerschap” en “wederzijds vertrouwen”, maar de kern blijft financieel ruilverkeer: geld voor migratiebeheersing.

Critici waarschuwen dat deze aanpak migratie niet vermindert, maar juist vergemakkelijkt. Door meer legale routes te openen, wordt de drempel om te migreren lager, terwijl grensbewaking grotendeels wordt uitbesteed aan instabiele regimes.

Nieuwe rol voor Noord-Afrika
De EU wil ook terugkeerakkoorden sluiten met landen als Egypte en Tunesië, zodat uitgeprocedeerde asielzoekers eenvoudiger kunnen worden uitgezet.

De Europese Commissie stelt dat dit beleid zowel “veiligheid als solidariteit” moet brengen, en de regio economisch moet stabiliseren. Critici wijzen er echter op dat het geld vooral naar regeringen gaat die zelden transparant zijn en waar mensenrechten vaak onder druk staan.