De dwangsommen zijn opgelegd aan de ministeries omdat ze weigerden het rechterlijke bevel uit te voeren en de Woo-documenten binnen de wettelijke termijn openbaar te maken. Daarom betaalden ministeries tussen 2019 en 1 juni 2023 miljoenen euro's aan dwangsommen.
Dat het bedrag nu staat op 3,4 miljoen, blijkt uit een overzicht dat op verzoek van Kamerlid Pieter Omtzigt is gepubliceerd. Het ministerie van Landbouw (LNV) blijkt een absolute koploper met bijna 2 miljoen aan boetes. Op nummer twee staat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W).
Daarna volgt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Sinds vorig jaar zijn ook het minstier van Financiën en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat bezig aan een flinke opmars. Volgens de ministeries zelf worden de Woo-documenten niet tijdig openbaar gemaakt door 'gebrek aan capaciteit' en 'algehele werkdruk', meldt Binnenlands Bestuur. BB maakte een schematisch overzicht van alle overtredingen.
Achterhouden Woo-documenten
Eerder dit jaar heeft Kamerlid Pieter Omtzigt een document opgevraagd van maar liefst 44 pagina's met daarin alle veroordelingen van de regering in de afgelopen paar jaar. Ook blijkt het aantal veroordelingen te zijn verdubbeld in de afgelopen jaren.
Maar hoe de veroordelingen precies in elkaar steken, is grotendeels onduidelijk. Maar liefst 90 procent van alle veroordelingen wordt namelijk niet openbaar gemaakt, sommige veroordelingen dateren uit 2018.
Wel blijkt dat het in een deel van de veroordelingen gaat om om rechterlijke dwangsommen die de regering moet betalen omdat het weigert Woo-documenten openbaar te maken. In de afgelopen drie jaar hebben de ministeries ruim twee miljoen euro aan dwangsommen moeten betalen. Vooral het VWS-ministerie weigert openheid van zaken te geven, betreffende de corona-aanpak. Dit zou namelijk 'het functioneren van de staat in gevaar brengen', vindt minister Ernst Kuipers (D66).
Onder meer De Volkskrant heeft de afgelopen jaren bijna 100.000 euro ontvangen van ministeries die zich niet aan uitspraken hielden van de rechter, blijkt uit een onderzoek van Nieuwsuur. Recent is het VWS-ministeire nog op de vingers getikt door het nieuwe Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding om de stelselmatige achterhouding van Woo-documenten.
Omtzigt heeft een motie ingediend waarin de regering wordt verzocht om alsnog te voldoen aan alle rechterlijke uitspraken. Maar deze motie gaat niet door omdat slechts vier partijen tegen hebben gestemd: VVD, D66, CDA en ChristenUnie. De rest van de Tweede Kamer stemde voor.
Nu is Omtzigt woest. 'Het zou totaal normaal moeten zijn om rechterlijke uitspraken uit te voeren', vindt hij.