Gemeente Utrecht spreekt voortaan van ‘genocide’ in Gaza

De gemeente Utrecht zal voortaan het woord ‘genocide’ gebruiken in haar uitingen over de oorlog in Gaza. De gemeenteraad nam donderdagavond een motie aan die het stadsbestuur daartoe oproept. De term moet volgens een meerderheid van de raad een krachtig signaal afgeven.
Het initiatief komt van raadslid Stevie Nolten van BIJ1. Zij vindt dat overheden, waaronder ook Utrecht, te terughoudend zijn met het benoemen van wat er volgens haar gaande is. “Veel instanties durven het woord niet te gebruiken,” aldus Nolten tijdens het raadsdebat. “Wij willen dat Utrecht, als mensenrechtenstad, zich niet langer afzijdig houdt.”
De motie kreeg steun van negen andere partijen, waaronder Denk, GroenLinks en D66. Daarmee was er sprake van een ruime meerderheid. De aangenomen tekst roept het college op om in lijn met Amnesty International het woord ‘genocide’ te hanteren bij het beschrijven van het Israëlische optreden in Gaza.
Amnesty stelde eind 2024 dat Israël zich in Gaza schuldig maakt aan genocide. Het Internationaal Gerechtshof doet daar momenteel onderzoek naar, maar er is nog geen officieel oordeel.
Kritiek uit de raad: “Voorbarig en polariserend”
Niet iedereen in de Utrechtse politiek is gelukkig met het besluit, meldt AD. De VVD vindt het ongepast dat de gemeente zich op deze manier mengt in internationale conflicten. Fractievoorzitter Tess Meerding zei: “De vraag of hier sprake is van genocide ligt juridisch en politiek buitengewoon gevoelig. Dit soort uitspraken vergroten eerder de verdeeldheid dan dat ze helpen.”
Ook het CDA is tegen het gebruik van de term. Raadslid Bert van Steeg wees erop dat het buitenlands beleid geen gemeentelijke taak is en dat de Nederlandse regering het woord ‘genocide’ vooralsnog niet gebruikt.
Dijksma: “We mogen niet wegkijken”
Burgemeester Sharon Dijksma liet weten dat ze het oordeel over de motie aan de raad overlaat. Wel sprak ze begrip uit voor het signaal dat de motie wil afgeven. “Utrecht is een mensenrechtenstad. Dan hoort het er ook bij dat je niet wegkijkt wanneer mensenrechten op grote schaal worden geschonden,” aldus Dijksma. Tegelijk maakte ze duidelijk dat er nog geen internationaal juridisch oordeel is over de term genocide.
Opvallend was dat de coalitiepartij ChristenUnie verdeeld stemde. Fractievoorzitter Rik van der Graaf steunde de motie, terwijl raadslid Bina Chirino zich uitsprak tegen het gebruik van het woord ‘genocide’. Daarmee werd zichtbaar dat ook binnen partijen de gevoeligheid groot is.