Duitse windenergie in zwaar weer door historische windluwte
Duitsland beleeft een historisch stille start van het jaar. Door een unieke windstilte raakte een belangrijke motor van de energietransitie in de problemen. De productie van windenergie is in het eerste kwartaal van 2025 met maar liefst 31 procent gedaald. Het gevolg: torenhoge stroomprijzen, miljardenverliezen en felle discussies over de toekomst van het Duitse energiebeleid.
Volgens de Duitse weerdienst DWD is de gemiddelde windsnelheid in de eerste drie maanden van dit jaar gezakt tot onder de 5,5 meter per seconde – de laagste waarde sinds de jaren zeventig. Meteoroloog Frank Kaspar legt bij Welt uit: “Een aanhoudend hogedrukgebied zorgde voor droge, windstille dagen.” Vooral regio’s als Saksen en Thüringen werden hard getroffen.
De zogeheten Hellflaute – een periode van weinig wind én weinig zon – heeft het groene energiesysteem van Duitsland op zijn zwakke plek geraakt. Windturbines stonden vaker stil dan ooit. Zonnepanelen boden amper soelaas.
Miljardenverlies en rode cijfers
De impact is enorm. Energiebedrijf PNE uit Cuxhaven zag de omzet dalen van 31,4 naar 27,9 miljoen euro. Het bedrijf schrijft een verlies van 7,1 miljoen euro over het eerste kwartaal. Ook andere producenten van hernieuwbare energie melden forse tegenvallers.
Zelfs Mibrag, een voormalig kolenbedrijf dat nu inzet op groene energie, zag zijn windproductie met 35 procent dalen. Tegelijkertijd steeg de verkoop van kolen met 20 procent boven de verwachtingen.
De Duitse brancheorganisatie BDEW spreekt van “miljarden euro’s aan verliezen” voor de sector. En dat terwijl Duitsland juist miljarden investeert in de omslag naar hernieuwbare energie.
Stroomprijzen rijzen de pan uit
Door het windtekort is de balans op de stroommarkt volledig verstoord. Normaal zorgen avondwinden voor een daling van de elektriciteitsprijs. Maar dit jaar gebeurde het tegenovergestelde: stroomprijzen in de avonduren zijn nu twee tot vier keer zo hoog als gebruikelijk.
Consumenten en bedrijven voelen dit direct in hun portemonnee. De prijs per kilowattuur is grillig geworden. De voorspelbaarheid die nodig is voor een stabiel energiesysteem, ontbreekt.
Batterijen en gas moeten oplossing brengen
Om zulke prijspieken te dempen en de netbalans te bewaren, kijken experts naar batterijopslag. Federico gelooft dat grootschalige batterijen de gevolgen van wisselvallig weer kunnen verzachten. Toch zijn er twijfels of dit op tijd grootschalig kan worden uitgerold.
Daarom zet de Duitse regering ook in op nieuwe gascentrales. Deze moeten als reservecapaciteit dienen bij een tekort aan zon en wind. De centrales worden zo gebouwd dat ze later kunnen overschakelen op waterstof.
