Het verbod op Paul kwam tot stand door toedoen van de SPD-minister van Binnenlandse Zaken in Rijnland-Palts. Met steun van de veiligheidsdienst werd hij via de rechter geweerd. Drie rechtbanken bevestigden dit besluit.

Paul stond in de peilingen aan kop, maar werd volledig van het stembiljet verwijderd. Op sociale media schreef hij: ‘Verkiezingsnacht zonder de blauwe balk. En zonder alternatief! Opmerkelijk: lage opkomst en relatief veel ongeldige stemmen. Ik dank iedereen die mij de afgelopen 6 weken heeft gesteund! Hartelijk dank!’

Historisch lage opkomst
De uitsluiting van Paul zorgde voor een dieptepunt in de opkomst. Slechts 29,3 procent van de kiezers stemde, tegenover 60,2 procent in 2017. Daarbovenop werd een recordaantal ongeldige stemmen genoteerd: 9,2 procent. Acht jaar eerder was dat nog 2,6 procent. In de eerste ronde eindigden CDU-kandidaat Klaus Blettner met 41,2 procent en SPD’er Jens Peter Gotter met 35,5 procent.

De zet om Paul uit te sluiten kwam uit de electorale commissie, voorgezeten door de aftredende SPD-burgemeester Jutta Steinruck. Alle partijen waren in die commissie vertegenwoordigd, behalve de AfD. Alleen de FDP sprak zich tegen de uitsluiting uit. Volgens critici is hiermee een gevaarlijk precedent geschapen: het uitschakelen van politieke concurrenten via juridische achterdeurtjes.

Paul zelf gaf zich niet gewonnen. ‘Wij zijn vastbesloten om de verkiezing aan te vechten. Of dat na de eerste ronde of na de tweede ronde is, hangt af van mijn advocaten’, verklaarde hij.

Botsende visies
Weidel bekritiseerde opnieuw het verloop: ‘Slechts 29,3 procent  van de inwoners van Ludwigshafen deed mee aan de burgemeestersverkiezing, waaruit AfD-kandidaat Joachim Paul werd uitgesloten. Een democratie bloeit door de vrijheid van keuze, maar dat werd de burgers niet eens gegund.’

Steinruck verweerde zich daarentegen: ‘Er zijn regels. Wij, als kiescommissie, hebben ons uiteraard aan deze regels gehouden. Er zijn nu drie rechterlijke uitspraken die dit bevestigen.’ Volgens haar is het in twijfel trekken van de rechtsstaat ‘verdrietig’.

Ondanks de blokkade staat de AfD landelijk hoog in de peilingen, met 26 tot 27 procent. Het debat over een totaalverbod op de partij zal daardoor volgens critici verder oplaaien. Mocht dat niet lukken, dan kan de methode om kandidaten uit te sluiten volgens AfD'ers vaker worden ingezet. Het precedent ligt er nu.